Realizacja zadań pracownika socjalnego w praktyce

 dr Arkadiusz Urbanek

Pozycja ta ma charakter skryptu i prezentuje problematykę działań środowiskowych realizowanych przez pracowników socjalnych, czyli zadań na co dzień podejmowanych we wszystkich gminach. W obrębie problematyki pracy w środowisku lokalnym naturalnie przeplatają się zagadnienia z różnych dziedzin teorii i praktyki, łącząc założenia teleologii pomocy społecznej, elementy diagnozy środowiskowej oraz prawa socjalnego i administracyjnego.

Praca została podzielona na sześć rozdziałów tematycznych, które dotyczą różnych aspektów działalności pracownika socjalnego w środowisku. Autor starał się ukazać poszczególne aspekty z kilku perspektyw, aby wskazać nie tylko kierunki działań, ale w miarę możliwości praktyczne ich zastosowanie.

W pierwszym rozdziale opracowania podjęte zostały zagadnienia specyfiki systemu socjalnego i jego funkcji, aby ukazać kierunki myślenia o roli zawodowej pracownika socjalnego oraz nakreślić społeczne oczekiwania względem instytucji pomocy społecznej.

Odzwierciedleniem zadań pracownika socjalnego w praktyce jest problematyka drugiego rozdziału, poświęcona zagadnieniom wywiadów środowiskowych. Na tym poziomie ukazana została bardzo złożona rola zawodowa pracownika socjalnego i to jak wiele regulacji prawnych łączy się z jego działalnością.

Oczekiwanie społeczne względem roli instytucji pomocy społecznej w środowisku znalazły odzwierciedlenie w trzecim rozdziale opracowania, poświęconym umowom socjalnym. Autor dokonał analizy założeń i zasad opracowywania kontraktów socjalnych i programów wychodzenia z bezdomności. Omówiono zasady przygotowywania poszczególnych części programów, uwzględniając również trudności i ograniczenia, na jakie natrafia realizacja umów socjalnych wśród klientów pomocy społecznej.

Nieco inny charakter mają rozdziały czwarty i piąty, ponieważ dotykają ważnej i bardzo trudnej działalności opiekuńczej oraz zabezpieczającej, jaką realizują pracownicy socjalni w środowiskach.

Ostatni, szósty rozdział koncentruje się na dwóch kwestiach, z jednej strony opisuje funkcjonowanie systemu pomocy społecznej w lokalnych środowiskach, ale z drugiej strony kieruje uwagę Czytelnika w przyszłość własnej kariery zawodowej. Omówiono przykłady niektórych programów wsparcia i aktywizacji klientów pomocy społecznej, wskazując na różne kierunki myślenia o pracy socjalnej.